Wilanów Pamięta

fot. Amina Księżopolska

Kanały w Śródmieściu, "Pałacyk Michla, Żytnia, Wola"... To te miejsca, jako pierwsze, przychodzą do głowy, kiedy myślimy o Powstaniu Warszawskim. Dziś o 17.00 wielu pojedzie na Powązki lub do Centrum, a przecież Wilanów także ma swoje miejsca pamięci.

Cmentarz Powstańczy w Powsinie

Pierwsza odrębnia istniejąca nekropolia powstańcza w Polsce. Pochowano tu co najmniej 61 osób mieszkających i walczących w Powstaniu Warszawskim na terenie Jeziorny, Wilanowa, Powsina, Konstancina… Gdy odsłaniano pomnik, 3.08.1947 roku, przybyło tu 10 tysięcy osób. Nigdy później tak wielkich uroczystości tu nie było, bo koniec wojny to jednocześnie początek represji komunistycznych i zakaz wszelkich patriotycznych uroczystości. Obecnie 1 sierpnia o godzinie 17.00 odbywa się tu Msza Św. oraz Apel Poległych.

Wierzba Powstańcza

Zupełnie inny charakter ma miejsce pamięci usytuowane na granicy Wilanowa i Ursynowa. Wierzba Powstańcza o której pamiętają okoliczni mieszkańcy i lokalne zastępy harcerzy. Łatwo tu trafić ścieżką z Parku Pokoleń, czarną, wydeptaną, zgodnie z przesłaniem, które wyryto na tablicy “Dopóki czerni się ścieżka ku tej krzywej wierzbie, pod którą za Polskę oddaliście życie, dopóty ten naród godzien jest wolności.”

To tu, 2 sierpnia 1944 roku w zasadzkę wpadło pięciu powstańców z Batalionu Parasol - zginęli Andrzej Klawer ps. “Pedro”, Ludwik Michałowski “Wańka” oraz trzech nieznanych z imienia harcerzy.

Cmentarz Wilanowski

To miejsce spoczynku wielu powstańców warszawskich a także główne miejsce oficjalnych wilanowskich uroczystości 1 sierpnia.

Okolice Kościoła Św. Anny i Pałacu Jana III Sobieskiego

Na Kościele Św. Anny znajduje się tablica z nazwiskami poległych w walkach w latach 1939-1944. Tuż obok - na budynku przy ul. Kostki - Potockiego 27 - tablica pamiątkowa z informacją o Akcji "Wilanów", największej zbrojnej akcji warszawskiego podziemia przed wybuchem Powstania.

Kawałek dalej, w Parku Wilanowskim, za Pałacem, w dniach 2 i 18 sierpnia 1944 r hitlerowcy rozstrzelali 26 powstańców.

Tablice pamiątkowe znajdują się także na skrzyżowaniu ul. Biedronki i ul. Kostki - Potockiego oraz przy ul. Biedronki 58

Dziś można wziąć udział w oficjalnych uroczystościach, można być tam, gdzie zawsze przybywają tłumy Warszawiaków. Można też inaczej… zajrzeć w te miejsca, które są tuż obok, które codziennie mijamy w pośpiechu i tam zatrzymać się na chwilę o 17.00 wspominając bohaterów, którzy walczyli o naszą wolność.